Cập nhật lần cuối ngày: 20/07/2023
Van 1 chiều là dòng van được sử dụng rất phổ biến trong các đường ống hệ thống dẫn chất lỏng, khí hoặc hơi. Chúng ta có thể thấy chúng ở khắp mọi nơi cả trong dân dụng lẫn trong công nghiệp, vậy dòng van này có những loại nào và cấu tạo, đặc điểm của chúng ra sao. Dưới đây hãy cùng Vangiatot.com tìm hiểu chi tiết về các dòng van 1 chiều, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của từng loại.
Van 1 chiều là gì? ( Check valve là gì ? )
Van 1 chiều có tên tiếng anh là ( Check valve ), là dòng van chuyển sử dụng trong các hệ thống đường ống dẫn 1 chiều, giúp ngăn chặn các dòng chảy ngược, tránh hiện giảm áp xuất hay tụt áp. Van 1 chiều hoạt động hoàn toàn tự động mà không cần sự hỗ trợ từ các thiết bị hoặc nguồn năng lượng bên ngoài như điện hay khí nén để mở và đóng. Hơn nữa, chúng không đòi hỏi nhân công để vận hành.
Van một chiều có nhiều loại được sử dụng cho nhiều ứng dụng và mục đích khác nhau. Ví dụ, van 1 chiều lá lật, van 1 chiều cánh bướm , van 1 chiều lò xo,… Chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về các loại van này trong các phần tiếp theo của bài viết này.
Thông số kỹ thuật van 1 chiều
- Kích thước: Từ DN15 đến DN600.
- Các dạng van: Van 1 chiều lò xo, cánh bướm, lá lật,…
- Chất liệu: Chất liệu gang, đồng, inox, nhựa.
- Kiểu kết nối: Kết nối ren, mặt bích.
- Tiêu chuẩn kết nối: Tiêu chuẩn JIS, BS, ANSI, DIN.
- Nhiệt độ làm việc: Từ -10 độ C đến 180 độ C.
- Áp lực làm việc: PN10, PN16,..
- Môi trường làm việc: Chất lỏng, khí nén, dung dịch, hóa chất,…
- Hãng sản xuất: Samwoo, Wonil, ARV, AUT, Tunglung,..
- Xuất xứ: Hàn Quốc, Malaysia, Trung Quốc, Đài Loan,…
- Tình trạng: Hàng sẳn kho.
- Bảo hành: 12 tháng, 1 đổi 1 trong vòng 1 năm.
Các loại van 1 chiều, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng
Van 1 chiều có vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là trong các công trình xây dựng. Các hệ thống đường ống nước trong những công trình này được thiết kế với quy mô lớn và bao gồm nhiều hoạt động khác nhau. Do đó, việc thiết kế van 1 chiều phải đảm bảo đáp ứng tốt nhất các nhu cầu và mục đích sử dụng.
Như đã đề cập, hiện nay có nhiều loại van một chiều khác nhau, mỗi loại được thiết kế và hoạt động theo các nguyên lý riêng biệt. Dưới đây là một số loại van phổ biến hiện nay:
Van 1 chiều lá lật
Van một chiều lá lật, còn được gọi là van 1 chiều cửa lật hoặc van 1 chiều cánh lật, đang được rộng rãi sử dụng trong nhiều khu công nghiệp, đặc biệt là trong hệ thống cấp thoát nước có quy mô lớn. Điều này bởi vì van này có khả năng hoạt động ổn định và hiệu suất cao, đáp ứng tốt cho các yêu cầu công suất làm việc liên tục và cao.
Cấu tạo van 1 chiều lá lật
- Thân van: Bộ phận này có thể được làm bằng các vật liệu như nhựa, inox, gang và đồng. Thân van được đúc nguyên khối nhằm tăng cường khả năng chống lại tác động của môi trường chất, chống oxy hóa và chống ăn mòn hiệu quả.
- Trục van: Trục van được chế tạo từ thép không gỉ để đảm bảo độ bền lâu dài. Ngoài ra, trục van cũng cần có độ cứng tốt để hỗ trợ hoạt động ổn định của đĩa van.
- Nắp van: Chất liệu nắp van được làm đồng nhất với thân van và được lắp bằng cách sử dụng ren hoặc bulong để liên kết với phần thân. Việc thiết kế nắp van có thể tháo rời dễ dàng và đơn giản, từ đó giúp cho việc sửa chữa và bảo trì trở nên thuận tiện hơn rất nhiều.
- Đĩa van: Đĩa van có thể được làm bằng nhựa, inox hoặc gang, với khả năng chống oxy hóa và chống ăn mòn tốt. Bộ phận này kết nối với trục van để tạo thành một góc 45 độ, nhằm tạo điều kiện cho dòng chất chảy di chuyển một cách dễ dàng hơn.
Nguyên lý hoạt động van 1 chiều lá lật
Đĩa van được thiết kế để đóng chặt lỗ thông, cố định ở vị trí van đóng khi không có dòng chảy. Khi dòng chảy đi qua, áp lực tác động lên đĩa van sẽ đẩy nó trượt lên vị trí mở. Khi dòng chạy đạt mức tối đa, đĩa van và thân van sẽ tạo thành một góc nghiêng 45 độ, giúp dòng chảy lưu thông một cách dễ dàng và mượt mà hơn.
Khi dòng chảy ngừng và không còn cung cấp nữa, áp lực đầu vào giảm và lưu lượng chất sẽ chảy ngược vào bên trong. Đồng thời, lá van sẽ tự động hạ xuống và đóng chặt lỗ van, tạo ra độ kín để ngăn chặn dòng chảy ngược.
Van 1 chiều lò xo
Nếu xét về mặt kỹ thuật và khả năng đóng kín, van 1 chiều lò xo được đánh giá là loại van vượt trội nhất về hiệu quả. Loại van này có thể được cấu tạo từ nhiều chất liệu khác nhau và có nhiều hình dạng, phục vụ cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau. Ví dụ, có các loại van phổ biến như van 1 chiều cối, van 1 chiều lò xo gang, van 1 chiều lò xo từ đồng hoặc inox,…
Cấu tạo van 1 chiều lò xo
- Thân van: Là nơi cho dòng chất lưu thông qua, phần này được chế tạo từ một loạt các vật liệu như đồng, inox, gang, v.v.
- Trục van: Được làm từ chất liệu tương đồng với phần thân và nó là điểm mốc để đảm bảo sự di chuyển mượt mà và ổn định của đĩa van.
- Đĩa van: Được bọc bởi lớp gioăng, bên trong có thể là nhựa, đồng hoặc inox. Đĩa có khả năng chịu nhiệt và chống mòn tốt.
- Lò xo: Có tác dụng tác động áp lực lên đĩa van, khiến đĩa van tự động đóng lại khí áp lực dòng chảy giảm.
Nguyên lý hoạt động của van 1 chiều lò xo
Cũng như các dòng van một chiều khác cách thức làm việc của van 1 chiều lò xo là nhờ vào áp lực của dòng chảy để đẩy đĩa van nén lò xo lại và tạo ra khe hở cho lưu chất đi qua. Khi áp lực của dòng chảy tác động lên đĩa van thấp đi, lực đẩy của lò xo sẽ đẩy đĩa van về vị trí ban đầu ( Van ở trạng thái đóng )
Van 1 chiều cánh bướm
Van 1 chiều cánh bướm có cấu tạo khá đơn giản và hoạt động dựa trên áp lực dòng chảy mà không cần sử dụng bất kỳ thiết bị hay nguyên liệu nào. Loại van này có kích thước nhỏ gọn, không chiếm nhiều không gian và dễ dàng lắp đặt. Thường được thiết kế dạng kẹp hoặc nối bích để phù hợp với nhiều tiêu chuẩn mặt bích. Tuy nhiên, nhược điểm nhỏ của loại van này là lưu lượng dòng chảy sau khi đi qua van một sẽ giảm đáng kể so với mức ban đầu.
Cấu tạo 2 van 1 chiều cánh bướm
- Thân van: Được sản xuất từ nguyên liệu inox, gang, và thép đúc nguyên khối, thân van mang tính chắc chắn và độ bền cao.
- Lò xo: Sử dụng thép không gỉ để tạo độ bền và đàn hồi tốt, giảm thiểu tình trạng bị ăn mòn và đồng thời có khả năng ngăn chặn dòng chảy ngược hiệu quả.
- Cánh bướm: Được gia công từ inox và có hình dáng tương tự lá lật, cánh bướm đáp ứng tốt trong môi trường đa dạng như nước thải và nước sạch.
Nguyên lý hoạt động van 1 chiều cánh bướm
Khi có dòng chảy ngang, áp lực của nó sẽ gây chuyển động và xoay cánh van quanh trục. Lưu lượng dòng chảy di chuyển tối đa khi hai cánh van đặt song song. Khi áp lực dòng chảy giảm hoặc ngừng đột ngột, lò xo tự động đóng kín và bít kín đường ống, ngăn chặn dòng nước chảy ngược lại.
Tìm hiểu thêm: Van bướm tay quay là gì – Nguyên lý hoạt động của nó
Van 1 chiều hơi
Van 1 chiều hơi, hay còn được gọi là van một chiều chữ ngã, thường được thiết kế dưới dạng van cầu. Loại van này thường được sử dụng rộng rãi trong các ngành liên quan đến không khí, hệ hơi, khí nén hoặc trong các đường ống có dòng chảy với tốc độ cao.
Van 1 chiều hơi có cấu trúc đơn giản, tuy nhiên, nó chỉ phù hợp để lắp đặt theo phương ngang và không nên được lắp đặt thẳng đứng. Ngoài ra, loại van này cũng có giới hạn về kích thước, với giá trị tối đa là DN50. Nếu van được thiết kế quá lớn, nó có thể gây cản trở trong quá trình lắp đặt và bảo dưỡng.
Cấu tạo van 1 chiều hơi
- Thân van: Là một thành phần chịu áp lực mạnh từ dòng chảy khí và cũng là nơi chứa các linh kiện bên trong. Thường thì thân van được chế tạo từ inox, thép hoặc gang và được đúc thành một khối nguyên vẹn.
- Trục van: Trục van có vai trò tạo độ đàn hồi khi van mở hoặc đóng, nhờ thiết kế lò xo nằm bên trong.
- Nắp van: Được kết nối với thân van thông qua gioăng kín hoặc bulong và có cùng chất liệu với thân van. Bộ phận này có thể dễ dàng tháo lắp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo trì và sửa chữa.
- Đĩa van: Có chức năng ngăn chặn dòng chất lưu đi ngược. Đĩa van được làm từ inox, cho khả năng chịu nhiệt cao, áp lực lớn và chống ăn mòn. Ngoài ra, nó còn có một lò xo để gắn với đĩa, khi có áp lực từ dòng chất, lò xo sẽ giúp van tự động mở.
Nguyên lý làm việc van 1 chiều hơi
Nếu dòng lưu chất không được hoạt động, đi qua van – van hơi 1 chiều sẽ ở trạng thái đóng. Chỉ khi dòng hơi chảy qua, áp lực của nó mới tác động lên đĩa van, đẩy phần đĩa lên cao để tạo một khoảng không, giúp dòng chảy lưu thông dễ dàng. Khi áp lực dòng hơi giảm, lực đàn hồi của lò xo tăng và thẳng lực đẩy của dòng hơi, làm cho đĩa van hạ xuống và bịt kín lỗ, ngăn chặn dòng chảy.
Van 1 chiều theo các chất liệu
- Van 1 chiều inox
- Van 1 chiều gang
- Van 1 chiều đồng
- Van 1 chiều nhựa bình minh
Van 1 chiều theo các thương hiệu
- Van 1 chiều Samwoo
- Van 1 chiều wonil
- Van 1 chiều AUT
- Van 1 chiều ARV
- Van 1 chiều Kitz
- Van 1 chiều Tunglung
Một số dòng van khác
- Van nước 1 chiều
- Van thủy lực 1 chiều
- Van thoát nước 1 chiều
- Van 1 chiều máy bơm
Ứng dụng của van 1 chiều trong đường ống hệ thống
Van 1 chiều có tác dụng giúp hướng dòng chảy di chuyển theo một hướng cố định và ngăn chặn sự ngược dòng. dòng van được sử dụng nhiều ứng dụng trong các công trình, quy trình sản xuất và cuộc sống hàng ngày. Cụ thể, van 1 chiều thường được sử dụng để:
- Giữ kín chân không.
- Ngăn chặn hiện tượng dòng chảy ngược.
- Hạn chế và ngăn ngừa ô nhiễm từ dòng chảy nước.
- Bảo vệ các thiết bị ở phía dưới bằng cách ngăn chặn sự tổn hại từ dòng chảy ngược.
Hiện nay, hầu hết các ngành công nghiệp đều sử dụng van 1 chiều vì tính năng tuyệt vời của nó. Cụ thể, van này được ứng dụng phổ biến trong:
- Các hệ thống hơi, khí đốt lò nung.
- Các đường ống hệ thống nước sinh hoạt, nước sạch, nước.
- Các đường ống phòng cháy chữa cháy.
- Các hệ thống may bơm nước, tưới tiêu.
- Các hệ thống trong các ngành công nghiệp khai thác.
Ưu điểm và nhược điểm của van 1 chiều
Van 1 chiều là dòng van được sử dụng rất phổ biến điều này chứng tỏ chúng mang lại rất nhiều lợi ích cho các hệ thống đường ống từ dân dụng đến các hệ thống đường ống công nghiệp. Vậy chúng có những ưu điểm gì và các hạn chế của chúng ra sao, dưới đây mời các bạn cùng chúng tôi tìm hiểu 1 chút về các ưu điểm cũng như hạn chế của dòng van này.
Ưu điểm
- Sự đa dạng về chủng loại, kích thước và vật liệu sản xuất. Việc này giúp van phù hợp hoạt động ở mọi hệ thống và các môi trường khắc nghiệt khác nhau.
- Dòng van này có thể hoạt động 1 cách độc lập mà không cần đến sự can thiệp của con người.
- Cấu tạo đơn giản, dễ dạng trong quá trình thay thế, sử chữa các bộ phận khi gặp sự cố.
- Chức năng của loại van này giúp bảo vệ và hạn chế các tình trạng hư hỏng do tụt áp của máy bơm hay các thiết bị hoạt động dựa trên áp lựa đường ống.
- Đây cũng là dòng van có thể ngăn chặn tình trạng búa nước trong đường ống 1 cách hiệu quả nhất.
Nhược điểm
- Khó có thể xác định được tình trạng hoạt động của van do bộ phận hoạt động được lắp đặt bên trong thân mà không thể quan xát khi được lắp đặt trên đường ống.
- Có thể tự do hoạt động nên đĩa van có thể bị mắc kẹt hoặc đóng không hết, do các tạp chất bụi bẩn có trong lưu chất ảnh hưởng.
Tiêu chí lựa chọn van một chiều
Van 1 chiều là dòng van rất đa dạng về kiểu dáng, kích thước và vất liệu chế tạo, mỗi loại van đều có nguyên lý hoạt động và môi trường làm việc khác nhau. Để đảm bảo van hoạt động tốt, ổn định và có độ bền cao, thì điều đầu tiên cần quan tâm là lựa chọn van sao cho phù hợp với hệ thống và môi trường làm việc. Dưới đây là 1 số lưu ý khi lựa chọn van 1 chiều.
Ưu tiên lựa chọn các chất liệu phù hợp với dòng chảy
Mỗi môi trường dung chất khác nhau sẽ có những tính chất riêng, vì vậy cần phải biết chất liệu nào phù hợp với dòng chảy để đảm bảo hoạt động mượt mà của van và hạn chế tình trạng mòn gỉ.
Chọn kích thước và phương pháp lắp đặt van
Van 1 chiều có thể được lắp bích hoặc lắp ren. Tùy thuộc vào đường ống và điểm kết nối, cần lựa chọn phương pháp lắp đặt phù hợp để đảm bảo độ kín và ngăn chặn rò rỉ. Ví dụ, với ống có kích thước lớn, nên sử dụng lắp bích với gioăng chất lượng để tránh rạn nứt và vỡ.
Hướng và vị trí lắp đặt van
Đây là một yếu tố rất quan trọng và không nên bị bỏ qua. Van 1 chiều thường có mũi tên trên thân để xác định hướng dòng chảy. Thông thường, van được lắp ngang, nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, khi cần lắp đặt dọc, cần xác định chính xác vị trí để tránh tình trạng búa nước ở cửa van.
Áp suất đầu vào và giới hạn áp suất van có thể chịu
Để van hoạt động tốt, áp suất dòng chảy phải phù hợp với quy định của nhà sản xuất. Nếu van phải chịu áp suất cao hơn giới hạn quy định, có thể gây hư hỏng đĩa van hoặc rò rỉ. Ngoài ra, hệ thống cũng không thể hoạt động và cho dòng chảy đi qua nếu áp suất nứt hoặc mở quá lớn, vượt quá áp suất của dòng chảy.
Nhiệt độ chất lưu và môi trường xung quanh
Mỗi loại van với chất liệu khác nhau sẽ có mức độ chịu nhiệt khác nhau. Vì vậy, cần biết rõ mức độ chịu nhiệt của van đang sử dụng để đảm bảo hoạt động hiệu quả. Ví dụ, van bằng inox hoặc gang thường có thể chịu nhiệt độ tối đa khoảng 220 độ C, trong khi van nhựa chỉ chịu được khoảng 80 độ C.
Hãng sản xuất và nhà phân phối
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều các dòng van 1 chiều đến từ nhiều hãng sản xuất nổi tiếng trên thế giới. Hầu nhất các dòng van 1 chiều có tại thị trường Việt Nam đều được nhập khẩu, nên việc lựa chọn nhà phân phối uy tín và sử dụng sản phẩm có thương hiệu là điều vô cùng quan trọng.
Những điều cần chú ý khi lắp đặt và sử dụng van 1 chiều
Để đảm bảo hoạt động hiệu quả và đạt công suất tối đa của van một chiều, có một số vấn đề cần lưu ý sau khi lắp đặt:
- Kiểm tra hướng dòng chảy: Trên thân van, có kí hiệu mũi tên để xác định hướng dòng chảy. Đảm bảo lắp đặt van theo đúng hướng này để đảm bảo hoạt động ổn định.
- Lắp đặt phù hợp với đường ống: Với các đường ống có kích thước và hình dạng khác nhau, cần chú ý đặc biệt đến cách lắp ren hoặc lắp bích và tuân thủ thiết kế van phù hợp.
- Khoảng cách lắp đặt: Để thuận tiện cho quá trình sửa chữa, thay thế và bảo trì van, cần bố trí khoảng cách vừa phải từ đầu đến cuối van.
- Tăng tính kín khít: Để giảm thiểu rò rỉ, có thể sử dụng lớp gioăng, lớp cao su hoặc băng keo để đảm bảo độ kín của van trong quá trình lắp đặt.
- Phù hợp với kích thước mặt bích: Kích thước van phải phù hợp với kích thước của mặt bích để đảm bảo lắp đặt chính xác và an toàn.
- Vị trí lắp đặt: Tùy thuộc vào loại van, cần xem xét kỹ lưỡng để quyết định liệu lắp van ngang hay dọc sẽ thuận tiện nhất.
Mua van 1 chiều chính hãng, giá tốt nhất Việt Nam
Công ty TNHH TM & XNK HT Việt Nam tự hào là nhà cung cấp van 1 chiều nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng và cung cấp giá thành tốt nhất trên toàn quốc. Chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ và giải đáp mọi khó khăn một cách nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí cho quý khách hàng.
Trong suốt quá trình thành lập và phát triển, chúng tôi đã xây dựng mối quan hệ đối tác với nhiều nhà máy, công ty và xí nghiệp trên toàn quốc. Chúng tôi cũng là đối tác tin cậy của các chủ thầu trong việc đầu tư vào các dự án và công trình, bất kể kích thước của chúng.
Chúng tôi hy vọng được đồng hành cùng quý khách hàng trong tương lai. Xin chân thành cảm ơn!
Búa nước là gì
Búa nước là một hiện tượng quen thuộc với những khách hàng sử dụng van tiết lưu thủy lực một chiều, hay còn được gọi là van một chiều nước. Trường hợp van một chiều đóng cửa muộn sẽ khiến cho chức năng bảo vệ các thiết bị phía trước bị ảnh hưởng. Do sóng xung kích có thể tiếp tục tràn qua van và tác động lên các thiết bị khác.
Van 1 chiều loại nào tốt
Mỗi 1 dòng van 1 chiều đều có những đặc tính và ứng dụng riêng, chúng có thể hoạt động ở môi trường đường ống phù hợp thì nó là loại tốt nhất với đường ống đó, nếu chất liệu và thiết kế không phù hợp tất nhiên nó là loại không tốt. Tóm lại van 1 chiều không thể phân biệt loại nào tốt, mà có chăng chỉ loại nào phù hợp với đường ống nào mà thôi.
Bài viết liên quan: Selenoid valve là gì – Các dòng van điện từ