Cập nhật lần cuối ngày: 19/07/2023
Nhựa PVC,…Theo quan niệm của một số người Việt, các sản phẩm không tự nhiên thường được coi là có khả năng gây hại cho sức khỏe con người. Điều này gây ra quan ngại khi nghe đến các sản phẩm làm từ nhựa, vì được cho rằng chúng không tốt. Tuy nhiên, thực tế là có một số loại nhựa được nghiên cứu khoa học và cho phép sử dụng an toàn. Một trong số đó là nhựa PVC.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ nguồn gốc cấu tạo và các ứng dụng thực tế của PVC, để có thể sử dụng nó đúng mục đích và không ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của mọi người. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cùng các bạn tìm hiểu về nhựa PVC, và trả lời các câu hỏi nhựa PVC có bền khống, nhựa PVC có động không. Mời các bạn theo dõi.
Nhựa PVC – vật liệu PVC là gì ?
Nhựa PVC ( Polyvinyl clorua ), được biết đến là một trong những loại nhựa tổng hợp phổ biến nhất trên thế giới, được sản xuất từ monomer vinyl clorua. Với tính đa dụng cao và chi phí sản xuất thấp, PVC đã trở thành một vật liệu không thể thiếu trong đời sống và công nghiệp.
Cấu trúc của tấm nhựa PVC được tạo thành từ sự liên kết chặt chẽ giữa các phần tử, mang lại cho nó độ cứng và độ bền tốt. Đặc biệt, PVC có khả năng chịu oxi hóa và chống lại tác động của các chất hóa học, tăng thêm tính ứng dụng của nó. Bên cạnh đó, khả năng tái chế và sử dụng lại của PVC cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Tuy nhiên, việc sử dụng và xử lý PVC đúng cách là điều cần thiết. Do cấu trúc chặt chẽ và độ dẻo cao, PVC khó phân hủy trong thời gian dài. Vì vậy, việc tái chế và tái sử dụng PVC là một giải pháp hữu ích để giảm thiểu sự tích tụ của nó trong môi trường và bảo vệ sức khỏe con người.
Cấu trúc hóa học của nhựa PVC
Nhựa PVC (Polyvinyl chloride) là một loại nhựa polyme vô cơ được sản xuất từ monomer vinyl clorua (VCM). Cấu trúc hóa học của PVC được xây dựng từ các đơn vị monomer vinyl clorua liên kết với nhau qua quá trình polymer hóa. Mỗi đơn vị monomer gồm hai nguyên tử cacbon, ba nguyên tử hydro và một nguyên tử clo, có công thức hóa học là C2H3Cl.
Khi monomer vinyl clorua trải qua phản ứng polymer hóa, các đơn vị monomer sẽ liên kết với nhau thông qua liên kết cộng hóa trị, tạo thành một chuỗi dài các đơn vị polymer. Cấu trúc này tạo ra một mạng lưới phân tử PVC, trong đó các liên kết giữ chặt các đơn vị monomer với nhau. Mạng lưới này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên độ bền, độ cứng cao và khả năng chịu hóa chất của nhựa PVC.
Tuy cấu trúc hóa học này mang lại những thuận lợi về tính cơ học và ứng dụng của PVC, nhưng đồng thời cũng làm cho nó trở nên khó phân hủy trong tự nhiên. Do đó, để bảo vệ môi trường và giảm tác động tiêu cực, việc thu gom và tái chế nhựa PVC đã được thực hiện, nhằm giảm sự phụ thuộc vào sản xuất mới và hạn chế việc tiêu thụ PVC quá mức.
Nhựa PVC có an toàn không
Nhựa PVC đã từng được sử dụng rộng rãi và đa dạng trong đời sống trước những năm 1970. Lý do cho sự ưa chuộng của nó là giá thành rẻ và khả năng sản xuất công nghiệp với các sản phẩm có độ bền cao.
Tuy nhiên, vào năm 1970, các nhà khoa học phát hiện ra rằng PVC chứa chất VCM, một chất độc có khả năng gây ung thư cao. Do đó, sau đó, khuyến cáo rằng nên tránh sử dụng PVC trong việc bảo quản hoặc làm các sản phẩm liên quan đến ăn uống, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Những đặc điểm đặc trưng của nhựa PVC
Nhựa PVC (Polyvinyl chloride) là một loại vật liệu được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp và cuộc sống hàng ngày của con người. Điều này có lý do vì PVC có những đặc tính đáng chú ý, giúp nó có thể được ứng dụng một cách phổ biến. Dưới đây, chúng ta hãy tìm hiểu về những đặc tính này:
Tính chất vật lý của nhựa PVC
Nhựa PVC được sử dụng rộng rãi trong sản xuất công nghiệp và các sản phẩm dân dụng nhờ vào những đặc tính vật lý sau:
- Nhựa PVC có khả năng chịu đựng va đập tốt và có độ bền cao. Điều này giúp nó trở thành vật liệu lý tưởng cho các ứng dụng đòi hỏi tính bền và chống va đập, đồng thời có giá thành thấp trong cùng phân khúc sử dụng.
- Nhựa PVC có độ cứng cao nhờ việc sử dụng phụ gia tăng cường, việc này giúp nâng cao khả năng chịu đựng được lực va đập một cách tốt, đảm bảo độ bền trong quá trình sử dụng.
- Bằng cách thêm các phụ gia phù hợp, nhựa PVC có thể được gia cố để tăng khả năng chịu đựng và độ dẻo dai.
- Nhựa PVC có kết cấu ổn định và chắc chắn, do đó nó không bị mài mòn bởi va đập hoặc ma sát trong quá trình sử dụng.
Tính chất hóa học của nhựa PVC
- Chịu hóa chất tốt: Nhựa PVC có khả năng chống lại tác động của các chất axit, bazơ và môi trường có nồng độ muối cao. Không như các kim loại cứng, PVC không bị oxi hóa trong những điều kiện này.
- Chống cháy: Được tăng cường với các phụ gia chống cháy giúp nhựa PVC nó có khả năng chống cháy tốt hơn.
- Chống tia UV: Nhựa PVC có khả năng chống tia UV tự nhiên không được cao, do đó chúng không thích hợp sử dụng trong môi trường có ánh nắng mặt trời trực tiếp.
- Chống phân hủy: Chúng có khả năng chống phân hủy, giúp kéo dài tuổi thọ sử dụng của nó. Trong điều kiện lý tưởng, nhựa PVC có thể tồn tại từ 10-20 năm.
Phân loại các loại nhựa PVC
Nhựa là loại vật liệu được sử dụng rất phổ biến trong đời sống con người và cả trong công nghiệp sản xuất, với giá thành rẻ, độ bền cao, khả năng gia công sản xuất không khó. Nhựa được sử dụng để sản xuất hầu hết các vật dụng đời thường và làm linh kiện bộ phận của các trang thiết bị công nghiệp.
Có 3 dòng nhựa PVC được sử dụng phổ biến hiện nay, với tính ứng dụng rất cao đó là PVC, UPVC, CPVC. Các loại nhựa PVC đều có những đặc tính riêng và đượng sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau, dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu đặc điểm của từng loại:
Nhựa PVC
Đây là loại nhựa được tạo thành từ monome vinyl clorua (C2H3Cl). Quá trình polymer hóa xảy ra khi các phân tử monome vinyl clorua liên kết với nhau thông qua các liên kết covalent để tạo thành một chuỗi polymer dài.
PVC có độ bền cao, khả năng chịu được tác động từ hóa chất và môi trường khắc nghiệt, do đó chúng được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, PVC có chứa nguyên tố có thể gây ôi nhiểm môi trường nếu không được sử dụng đúng cách, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định xử lý và tái chế PVC để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường.
Nhựa UPVC
Nhựa UPVC (Unplasticized Polyvinyl Chloride) là một loại nhựa không phụ gia hóa được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp xây dựng. Nó là một loại PVC chưa qua quá trình gia cố bằng các chất phụ gia mềm, do đó nó không dẻo và bền hơn PVC thông thường.
Nhựa UPVC có độ bền tốt, khả năng kháng thời tiết, kháng hóa chất tốt ngoài ra loại nhựa này có khả năng cách nhiệt rất tốt. Loại nhựa này thường được sử dụng để sản suất các vật liệu xây dựng như các đường ống, trang thiết bị xây dựng.
Nhựa CPVC
Nhựa CPVC (Chlorinated Polyvinyl Chloride) là một loại nhựa chịu nhiệt và chống hóa chất. Nó được tạo ra bằng cách clo hóa polyvinyl chloride (PVC) thông qua quá trình tạo thành liên kết clo trên chuỗi phân tử. Quá trình này cải thiện tính chất chịu nhiệt và kháng hóa chất của nhựa, cho phép nó được sử dụng trong nhiều ứng dụng đòi hỏi khả năng chịu nhiệt cao hơn và kháng hóa chất tốt hơn so với PVC thông thường.
Đây là loại nhựa có khả năng kháng hóa chất cực tốt, có độ bền cơ học cao, khả năng chống cháy. Vì vậy chúng thường được sử dụng trong các hệ thống đường ống dẫn các chất hóa chất, các hệ thống cấp khí và các đường ống hệ thống công nghiệp sản xuất dược phẩm, y tế, điện tử và xử lý nước.
Ngoài các 3 dòng nhựa PVC trên chúng ta còn 2 dòng khác là:
- Nhựa PVC cứng
- Nhựa PVC dẻo
Ứng dụng của nhựa PVC trong đời sống và công nghiệp
Trọng cuộc sống hàng ngày chúng ta có thể nhìn thấy nhựa PVC dưới hình dạng của các trang thiết bị, vật dụng khác nhau. Trong các hệ thống đường ống công nghiệp cũng vậy nhựa được sử dụng rấy phổ biến trong các đường ống hệ thống sản xuất, dây chuyền, các hệ thống đường ống cần vật liệu có thể kháng oxi hóa cao.
Ứng dụng trong đời sống con người
Nhựa PVC là vật liệu có giá thành rẻ, độ bền cao, chi phí sản xuất thấp nên chúng được sử dụng rất rộng rãi trong các ứng dụng đời sống con người. Dưới đây là các ứng dụng cụ thể nhất của cúng trong đời sống con người.
- Trong ngành nội thất: Nhựa là vật liệu được sử dụng phổ biến làm các sản phẩm như tủ , kệ bếp, bàn, ghê,…Bởi có giá thành rẻ, chất lượng tốt, dễ gia công có thể chết tạo những sản phẩm có thiết kế đẹp mà ko cần quá nhiều công sức.
- Trong ngành điện nước dân dụng: Nhựa được sử dụng để làm các đường ống nước, đường dẫn điện và hệ thống điện trong các tòa nhà.
- Sản xuất vật dụng gia đình: Nhựa được sử dụng để sản xuất các vật dụng gia đình nhỏ như đũa, bàn chải, cốc, xô, chậu,….
- Sản xuất các vật dụng thể thao: Nhựa được sử dụng phổ biến để sản xuất các vật dụng thể thao như dây, tạ tay, các tâm thảm tập, sản tậm,…
Ứng dụng trong công nghiệp
Trong các ứng dụng công nghiệp nhựa PVC được sử dụng như:
- Trong ngành xây dựng: PVC được sử dụng để sản xuất đường ống hệ thống nước thải và các trang thiết bị đường ống như van bướm nhựa, van bi nhựa, cũng như các phụ kiện nối và lắp đặt.
- Trong ngành sản xuất ô tô: PVC thường được sử dụng để sản xuất đồng ống và dây dẫn trong hệ thống ô tô. Ngoài ra, một số bộ phận trên ô tô cũng có thể được sản xuất bằng PVC.
- Trong ngành công nghiệp hóa chất: PVC được sử dụng làm đường ống dẫn trong các hệ thống xử lý hóa chất và hệ thống đường ống dẫn các chất có tính ăn mòn cao như axit và bazơ.
- Trong ngành khai thác tự nhiên: Nhờ vào đặc tính chống phản ứng hóa học và chống ăn mòn của PVC giúp nó tồn tại tốt trong môi trường có nồng độ axit cao hoặc môi trường có nồng độ muối trong không khí cao.
Ưu điểm của nhựa PVC
Là 1 vật liệu được sử dụng phổ biến cả trong dân dụng lẫn các hệ thống đường ống công nghiệp, Vậy tại sao chúng lại được ưu chuộng sử dụng như vậy. Dưới đây là 5 ưu điểm đáng chú ý nhất của nhựa PVC:
1.Độ bền
PVC có khả năng chịu được thời gian sử dụng lâu dài. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các ống nước ngầm PVC không hư hại đáng kể sau 35 năm sử dụng. Điều này chứng tỏ khả năng chống tác động của thời tiết khắc nghiệt và khả năng chống ăn mòn cao của PVC
2.Khả năng chống cháy
PVC có khả năng chống cháy tốt, với nhiệt độ cháy khoảng 455 độ C. Điều này là do thành phần chứa nhiều clo trong PVC. Một số nghiên cứu cho thấy PVC chứa khoảng 57% clo, làm giảm khả năng cháy và ngăn chặn sự lan truyền của ngọn lửa. So với các loại nhựa khác như PE, PVC có ít rủi ro về lây lan cháy.
3.Cách điện
Nhựa PVC có khả năng cách điện tốt đối với các dòng điện có cường độ lớn mà không ảnh hưởng tới cấu trúc của nó. Kết hợp với khả năng chống cháy, PVC là lựa chọn lý tưởng cho việc sản xuất cáp truyền thông, bảng điện, hộp điện và vỏ dây điện
4.Kháng hóa chất
Nhựa PVC có khả năng kháng hóa chất, khó bị hòa tan trong các chất hữu cơ. Mặc dù có thể bị hòa tan và phân giải trong hydrocarbon thơm, ketone và ete tuần hoàn. Tuy nhiên PVC vân được đánh giá cao do chúng có khả năng chống được hầu hết các chất vô cơ, do vậy chúng không chỉ được ứng dụng trong ngành điện mà còn có cả ngành y tế và nhiều các lĩnh vực khác.
5.Giá thành rẻ, dễ sản xuất và gia công
Nhựa PVC có giá thành thấp hơn so với nhiều vật liệu khác như gỗ, kim loại và thủy tinh. Ngoài ra, nó cũng dễ dàng trong việc sản xuất và gia công nhờ vào tính linh hoạt và đàn hồi của nó. Điều này cho phép sản xuất các hình dạng đa dạng một cách đơn giản và tiết kiệm thời gian và công sức.
Một số ảnh hưởng của nhựa PVC đến môi trường và sức khỏe của con người
Ảnh hưởng của nhựa PVC (Polyvinyl Chloride) đến môi trường và sức khỏe con người là một chủ đề quan trọng và phức tạp. Dưới đây là một số tác động chính mà PVC có thể gây ra:
Ảnh hưởng của nhựa PVC đến môi trường trái đất
Ôi nhiễm nước
Quá trình sản xuất PVC và xử lý chất thải có thể gây ra sự thải dioxin và các hợp chất clo hóa. Đây là chất gây ô nhiễm môi trường và có thể tích tụ trong môi trường nước, gây nguy hại cho động và thực vật sống trong môi trường nước.
Ôi nhiễm không khí
Khi các sản phẩm PVC bị đốt cháy hoặc phân hủy, chúng có thể giải phóng các chất độc hại như HCl (axit clohydric) và các hợp chất hữu cơ halogen. Điều này góp phần vào ô nhiễm không khí và khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Ảnh hưởng của nhựa PVC đến sức khỏe con người
Độc tố
Một số phụ gia và chất làm mềm thường được sử dụng trong quá trình sản xuất PVC, như phthalates và bisphenol A, đã được liên kết với nhiều vấn đề sức khỏe như rối loạn hormone, tác động sinh sản và các vấn đề về hô hấp.
Nguy cơ nghề nghiệp
Những người làm việc trong ngành sản xuất PVC hoặc xử lý các sản phẩm chứa PVC có nguy cơ tiếp xúc với các hợp chất độc hại, gây nguy hiểm cho sức khỏe của họ, chẳng hạn như phơi nhiễm dioxin và các hợp chất clo hóa.
Cần lưu ý rằng, các biện pháp kiểm soát môi trường và quản lý an toàn trong quá trình sản xuất, sử dụng và xử lý nhựa PVC có thể giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người.
Đề xuất về cách sử dụng và xử lý nhựa PVC
Để giảm thiểu tác động môi trường và sức khỏe của nhựa PVC, chúng ta có thể thực hiện một số biện pháp cụ thể liên quan đến sản xuất, sử dụng và xử lý PVC. Dưới đây là một số đề xuất về cách sử dụng và xử lý PVC:
- Sử dụng các vật liệu an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường thay thế cho PVC, bao gồm các vật liệu nhựa tái chế và các vật liệu nhựa không chứa các chất phụ gia gây độc hại. Đặc biệt, cần khuyến khích sử dụng các vật liệu nhựa tự nhiên.
- Tái chế và sử dụng lại nhựa PVC: Quá trình tái chế nhựa giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa và giảm khí thải trong quá trình sản xuất nhựa. Các cơ quan chức năng cần tham gia mạnh mẽ để giảm thiểu chất thải nhựa và kiểm soát quy trình sản xuất và tái chế nhựa để đảm bảo lượng chất thải không vượt quá mức cho phép.
- Nghiên cứu, phát triển và sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường để thay thế việc sử dụng nhựa. Hiện nay, đã có nhiều vật liệu thân thiện với môi trường đang được phát triển và sử dụng. Ưu tiên sử dụng các vật liệu này giúp giảm thiểu lượng chất thải nhựa.
Tuy nhiên, không thể loại bỏ hoàn toàn nhựa và vật liệu từ cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, khi sử dụng PVC, chúng ta nên lựa chọn các sản phẩm chứa các hợp chất an toàn cho con người và môi trường.
Mời các ban tham khảo thêm các dòng van được làm từ vật liệu nhựa PVC đã qua các kiểm định nghiêm ngặt về an toàn.
- Van bướm nhựa
- Van cổng nhựa
- Van bi nhựa
- Van bướm nhựa điều khiển điện
- Mặt bích nhựa
- Ống nhựa PVC
Các sản phẩm dân dụng
- Màng nhựa PVC
- Rèm nhựa PVC
- Màn nhựa PVC
- Phào chỉ nhựa PVC
- Nhựa PVC ốp tường
- Trần nhựa PVC
- Tấm nhựa PVC